Ustawa wprowadzająca bony dla nauczycieli i laptopy dla uczniów w Senacie

23 czerwca 2023

21 czerwca Senat zajmował się przyjętą przez sejm pod koniec maja ustawą o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli. Zakłada ona przekazanie uczniom laptopów a nauczycielom bonów na ich zakup. Termin jej rozpatrzenia upływa 1 lipca 2023 r.

Sejm uchwalił ustawę 26 maja 2023 r., a do Senatu została ona przekazana 1 czerwca 2023 r. Ustawa zakłada dostarczenie dla uczniów klas IV szkół podstawowych publicznych i niepublicznych laptopów, począwszy od roku szkolnego 2023/2024. W br. przekazanie laptopów ma nastąpić najpóźniej do 31 grudnia.

Każdemu czwartoklasiście będzie przysługiwało jedno urządzenie, którego nie będzie można sprzedać przez 5 lat. Jeżeli uczeń otrzymał już laptopa w ramach innego programu publicznego, a będzie chciał otrzymać nowy komputer, ten stary będzie musiał jednak zwrócić.

Bon na zakup komputera

Na mocy ustawy wsparcie finansowe na zakup laptopa w postaci bonu będą mogli otrzymać także nauczyciele, wychowawcy oraz inni pracownicy pedagogiczni, którzy będą zatrudnieni na dzień 30 września 2023 r. Chodzi o osoby pracujące w publicznych i niepublicznych szkołach podstawowych i ponadpodstawowych oraz w publicznych szkołach artystycznych, a także w niepublicznych szkołach artystycznych posiadających uprawnienia publicznej szkoły artystycznej. Szczegółowe określenie grup, którym będzie przysługiwać świadczenie, określi rozporządzenie ministra właściwego do spraw informatyzacji.

To dobry pomysł, by nauczycielowi pozostawić możliwość wyboru laptopa, a nie przekazywać mu sprzęt według określonej specyfikacji. Każdy ma bowiem nieco inne potrzeby i w zupełnie inny sposób wykorzystuje technologie w edukacji. Taki zapis w ustawie sprawia, że mogą oni korzystać z oferty wielu sklepów i dzięki temu wybrać najtańszy i najlepiej dopasowany do swoich potrzeb.

Filip Kałas, dyrektor dywizji odpowiedzialny za sprzedaż laptopów, rozwiązań mobilnych oraz smart home w Komputronik

Wartość bonu ma wynieść 2,5 tys. zł. Pedagog ze wskazanej wyżej grupy będzie mógł kupić droższy sprzęt spełniający wymogi opisane w rozporządzeniu ministra edukacji i nauki. W takim przypadku różnicę dopłaci z własnej kieszeni. Za laptop tańszy niż 2,5 tys. zł nie dostanie zwrotu.

Co kupimy za 2,5 tys. zł?

Czy w dobie dwucyfrowej inflacji 2,5 tys. zł to dużo czy mało na zakup sprzętu? Zdaniem przedstawicieli sieci sklepów z elektroniką, to zależy.

2,5 tys. zł to dzisiaj kwota wystarczająca na zakup wydajnego laptopa domowego o specyfikacji przewyższającej minimum określone w Ustawie. W tej kwocie kupimy sprzęt wyposażony w procesor Intel Core i5 lub AMD Ryzen 5, 8 GB pamięci RAM i szybki dysk SSD o pojemności 512 GB, który wystarczy do komfortowego przeglądania Internetu i pracy z plikami Office, np. przygotowywania prezentacji. Nie spełni on jednak oczekiwań nauczycieli z większymi wymaganiami, a pamiętajmy, że inne oczekiwania co do komputera ma nauczyciel polskiego, inne muzyki, a jeszcze inne nauczyciel informatyki.

Filip Kałas z Komputronik

Technologia rozwija się na tyle szybko, że dziś kupując podstawowy laptop, trzeba się będzie liczyć z jego modernizacją w perspektywie kilku lat. Dlatego lepiej potraktować bon jako zakupową podstawę.

Dla nauczyciela, który chce np. programować, wykorzystać sprzęt do tworzenia bardziej zaawansowanych grafik czy gier, lepszym wyborem będzie zakup komputera z większą ilością pamięci RAM, większym dyskiem i wydajniejszym procesorem. Szczególnie jeśli według założeń rządowych, ma on posłużyć przez 5 lat. Jeśli ktoś myśli o tworzeniu podkastów edukacyjnych, to będzie też potrzebował dodatkowych akcesoriów.

Filip Kałas z Komputronik

W takim przypadku oznacza to jednak konieczność dołożenia do wartości bonu z własnej kieszeni – od kilkuset do nawet 2 tys. zł.

Warto dodać, że pieniędzy w budżecie na sprzęt dla nauczycieli jest mniej niż dla uczniów. Najtańsza oferta na sprzęt złożona przez jednego z oferentów w przetargu na laptopy dla czwartoklasistów została wyceniona na 2952 zł. W tej cenie jest laptop wyposażony w procesor i3, 8 GB pamięci RAM, dysk SSD 256 GB oraz 15,6-calowy ekran Full HD.

Kilkaset tysięcy laptopów trafi na rynek

Ustawa od początku budzi kontrowersje. Jej krytycy zarzucają rządowi przedwyborcze rozdawnictwo, zwolennicy, że wpłynie ona na większe wykorzystanie technologii w edukacji i wyrównanie cyfrowych szans. Rzeczywiście, według danych Eurostatu, różnice pod względem cyfrowych kompetencji pomiędzy miastami a wsiami są bardzo duże. W przypadku miast odsetek osób z ogólnymi umiejętnościami cyfrowymi klasyfikowanymi powyżej poziomu podstawowego wynosi 28,83 proc., w przypadku obszarów wiejskich 14,34 proc. Ogólny wskaźnik umiejętności cyfrowych jest miarą pięciu rodzajów kompetencji: umiejętności korzystania z informacji i danych, tworzenia treści cyfrowych, komunikacji i współpracy w świecie cyfrowym, a także podejścia do bezpieczeństwa oraz rozwiązywania problemów.

Jeśli ustawa zostanie przyjęta w obecnej formie, to na edukacyjny rynek trafi kilkaset tysięcy laptopów. To ogromna pomoc, szczególnie że część sprzętu trafi na wieś i do regionów mniej ucyfrowionych. Trzeba jednak pamiętać o tym, że technologia jest tylko narzędziem. To od pomysłu na jej wykorzystanie, od programu nauczania, szkoleń zależał będzie końcowy efekt.

Karolina Pietz-Drapińska, dyrektor marketingu i PR w Komputronik

Według projektu sejmowego ustawy, Organ prowadzący szkołę lub placówkę będzie mógł złożyć wniosek o bon dla uprawnionego nauczyciela przez platformę, która zostanie udostępniona przez ministerstwo cyfryzacji. Nauczyciel będzie mógł zrealizować bon w każdym sklepie z elektroniką, który przystąpi do programu.

Po senackiej dyskusji, ustawa trafi do podpisu prezydenta.